Eru Íslendingar öðruvísi en alt?

 

Þórbergur var talsvert öðruvísi.

Þegar skrifaði okkur bréfið til Láru vinkonu spurði hann Láru sína hvort hún hefði tekið eftir því hve sjaldan alt er í lagi - Lára og bréfið auðvitað mest eða meir öðruvísi en alt.

Greinaflokkur Steingríms fjármálaráðherra, í Fréttablaðinu 19 til 27 ág 2010, er svona bréf; og mættu fleiri fylgja fordæminu og skrifa þjóð sinni bréf, ekki síst forystumenn í stjórnmálum, eftir hafa eins og Steingrímur „gengið á sjónarhól mannlífs og atburða, skyggnst um og horft jafnt um öxl sem fram á veginn"  eins og segir höfðinginn í upphafi bréfs.

Metsölubók sannleiksnefndar alþingis er svona bréf, samfélagsbréf; skýrsla Atlanefndar; einnig bloggs og bóka og tímarits þjóðmálaumræðu; Reykjavíkurbréf mogga ca fimmtíu bréf síðan í september í fyrra og mörg fleiri bréf vinsæl  og óvinsæl mætti nefna.

  

Framtíðarsýn og stefnumótun

Eftir lestur bréfa og útlendra bréfa samanburði fer að verða ljóst um framtíðarsýn og stefnumótun - hvernig byggja þarf þeim tveim sem saman best geta sagt okkur til með ábyrgum hætti hvers vegna  og hvernig leysum brýnust þjóðmál í nútíð svo veki von trú og traust á framtíð og tækifæri, sbr. bréf Steingríms og Páls.

Ómissandi samráði og samstarfi um þá lilju njálusmíð er nægilega góð yfirsýn byggð á traustri speki orðvísi og tölulegu eins og allir vita og eiga að vita.

Til dæmis:  Bandaríkjamenn eru þúsund sinnum fleiri en Íslendingar, skulda nettó ef skildi rétt ca 20 þúsund milljarða dollara, sbr. í gær Skuldir og hnignun Bandaríkjanna, mbl. 2.sep.10, bls. 19, ca 2.400 þúsund milljarða íslenskra króna og reka mest ríkistryggt húsnæðislánakerfi.

Íslendingar skulda til samanburðar ca 5 þúsund milljarða íslenskra króna nettó og reka mest einkavætt húsnæðislánakerfi.  

  

Húsnæðislán heimilanna

Ríkisstjórn og þjóðþing US-þegna gera sem sagt svo vel við húsbónda sinn þjóðina að ábyrgjast gegnum ríkissjóð og seðlabanka flest öll húsnæðislán landsmanna.

Húsnæðislánin seld heimiliseigendum (homeowners) mest lán til þrjátíu ára með nafnvexti  4 til 6% og slær nærri borgarastyrjöld þar í landi ef reynt er að hnika þeim vöxtum upp, t.d. eitt prósent, eins og dæmi sanna.

  

Alt upp í loft?

Hvað yrði þá ef US-þegnar hokruðu undir okkar opinberu stefnu  - okkar þrælsoki lögvarinna fjötra axlabönd og belti 100% verðtrygg­ingar og nafnvaxta hárra og breytilegra að geðþótta seljenda almáttugra um verð, skilmála, arðsemi.

Og eftir sölu selja sum kröfurnar þriðja aðila, ekki síst lífeyrissjóðum svo þessir vogunarsjóðir/forráða­menn sjóðanna njóti verðbólgu alls staðar á plánetunni - njóti þess hve eigendur lífeyrissjóðanna þrælsoki heimilislánsins staulast rollur í skít við að draga kerrur puntfífla til eignastöðu og stjórnartauma út um allt í hagkerfinu - eins og puntfífill sé alvöru atvinnurekandi.

 

Þau þurfa hjálp!

Fáu dylst hve þolinmæði landsmanna dvín, þrátt fyrir góð og brýn bréf.  Stjórnmálastéttin þarf hjálp við stýri og stefnu svo fái staðið á löppunum - t.d.  gegn gegndarlausu frekju hagsmuna­samtaka í viðskiptalífi og þeirra skuggaforystu sem enn ekkert sjá né læra, þessir leirhausar með gullaugun; hamast t.d. enn glórulaust við að koma á ættarveldi fiskikvótanna fyrir þær fáeinu fjölskyldur sem enn telja sig eiga sjávarútveginn.

Ekki síður frek óhemju virka þau samtök landbúnaðar og co sem enn möndla hagskýrslum og harðlæstu einkahagkerfi ríkisstyrkt upp í háls; eins og sé hjartans mál öllu í landbúnaði svona framlenging drómans bótavinnu fátækt eins og fyrir daga sjálfstæðis og lýðveldis.

  

Uppbygging lífskjaranna

Ef spurt hvort megi byggja lífskjör hér sambærileg við lífskjör okkar nágrannaþjóða er vonandi öllu ljóst nú hve ekki verða varanlega byggð eftir stíl 2007; né heldur ef stoppar ekki framleiðslan á hagrænum og pólitískum hrylling; ekki heldur ef engin áhersla né þróun því sem skapar þjóðartekjur og hagvöxt úr ólíkum úrvinnslu- og fullvinnslugreinum sem færar eru að skapa þann virðisauka sem einn dugar til að forða okkur frá fátækt samanburði.

Lærdómsríkt er að horfa til Dana sem samhliða fullri ESB-aðild um áratuga skeið selja nýjar afurðir öllum heimshornum nýjum og nýjum mörkuðum um leið og passa vandlega og bæta viðskipta­kjör, lánshæfi, samkeppnishæfni, þekkingu og aðferðafræði, ný tækifæri og áhrif, t.d. á setningu laga og reglugerða  ESB, þátttöku í nýrri þróun nýjum greinum, efla tækifæri til náms og starfs, búsetu, framhaldsnáms með öðrum þjóðum og áfram veginn.

  

Höfum við efni á því?

Spurt er:  Höfum við þá ekki efni á því að vera öðruvísi en alt?

Svar: Kyrrstöðusinnar í Evrópumálum - ekki síst þau sem vilja aftur til fortíðar og/eða draga Ísland mest alveg burt úr eðlilegu samstarfi við útlönd, verða að benda á skárri framtíðarsýn ef þau hafna auknu samráði og samstarfi við Evrópu.

 Að öðrum kosti er alt þeirra orðaskak mest hjal og bull sem í framkvæmd fær tæpast ekki endað í öðru en fátækt samanburði - fátækt inneftir og úrleiðis í veröldinni alveg eins og í sögu SumarhúsaBjarts.

Sent mbl 3.sep.10 / birt mbl. 7.okt.10, bls.22.